მეხსიერების ინტოქსიკაცია
სხვის ცხოვრებაში რომ გაიღვიძო -
შენ,
სოფო წულაიამ,
დაბადებულმა 1985 წლის 11 მაისს,
სოხუმში,
არც ისე მაღალმა,
არც ისე გამხდარმა,
არც ისე ქერამ...
შენივე სხეულით...
დილით გაიღვიძო, თვალები გაახილო
და ჭაღი არ გეცნოს;
გვერდზე გაიხედო და კედელი არ გეცნოს,
ხელზე დაიხედო და ბეჭედი არ გეცნოს,
მარცხნივ გაიხედო და კაცი არ გეცნოს...
და გითხრან, რომ ხარ ვინმე ეკა აბულაძე,
თამარ ლომიძე,
ან სონია ქართველიშვილი,
დაბადებული 1980 წლის 11 მაისს,
თბილისში.
ქალაქი, სადაც ახლა ხარ, იყოს ლეგნიცა,
სადაც უკვე მე-10 წელია ცხოვრობ
და ისე აგნებ ყველა ქუჩას,
შეგრძნება - ნეტა, სად ვარ? - არასდროს გტოვებს.
შენი ქმარი კი იყოს ვინმე გამხდარი მხატვარი
ექსპრესიული ხელებით,
რომელიც სულ შენს პორტრეტებს ხატავს
და პორტრეტებზე აღბეჭდილი არც ერთი ქალი
ოდნავაც არ გგავს და თან არც ერთი ქალი
ერთმანეთს არ ჰგავს;
და ატარებ უცხო ქალაქის ქუჩებში
მის ნაჩუქარ ავტომობილს
და გრძნობ, რომ მანქანის ტარება არ იცი
და მაინც ატარებ
და ათვალიერებ ფოტოალბომებს,
რომლებიც სავსეა
შენი და შენი პორტრეტების ციკლის
შემქმნელის ფოტოებით -
პარიზი, ვენა, ბერლინი, ვარშავა, კიევი, ბრიუსელი...
მიგიწერია გაკრული ხელით,
რომელიც ოდნავაც არ ჰგავს შენს ხელწერას
და ვერ იხსენებ ვერც ერთ მოგზაურობას,
ვერც პირველ შეხვედრას,
ვერც დიდ თუ პატარა სიყვარულს თქვენ შორის
და ფიქრობ:
- ეს კაცი თუ მართლა ჩემი ქმარია,
ეს კაცი თუ მართლა ჩემია...
ის ზედაც არ გიყურებს,
ზის და გხატავს
თავისი ექსპრესიული ხელებით და ხედავ,
რომ ქალი, რომელსაც ხატავს,
ოდნავაც არ გგავს...
დგახარ მე-9 სართულის აივანზე,
თვალებს გოთიკური ტაძრის შპილის დეკორზე აშტერებ
და შენი კორპუსის მე-7 სართულის აივნიდან დანახული თბილისის ხედი გენატრება.
- თბილისში ყოფილხარ? -
ეკითხები შენი პორტრეტების მხატვარს,
ის კი ზის და ხატავს და ხატავს
და ამ დროს თქვენს გემოვნებით მოწყობილ ოთახს
ბუს კივილი შეაზანზარებს
და ორღანის ხმა შეძრავს.
- სულ მე რატომ მხატავ? - ეკითხები და გპასუხობს:
- იმიტომ, რომ მიყვარხარ -
და გახსენდება ის, ვინც გიყვარდა
და ფიქრობ:
- სად უნდა იყოს? -
და მონატრება სულს გიბერავს გარუჯულ სახეზე
და ჭორფლები ჯანყდებიან და გახსენდება,
ერთხელ როგორ გითხრა:
- სახეზე ჭორფლების აყვავება ბედნიერების ნიშანია,
მიყვარს შენი ჭორფლები...
და გრძნობ მის შეხებას მთელი სხეულით
და ტირი, რომ სხვის ცხოვრებაში გაიღვიძე
და გძულს ყველა კაბა, რომელიც შენი არ არის
და ყველა კაცი, რომელიც შენი არ არის
და ყველა სახლი, რომელიც შენი არ არის
და ყველა გზა, რომელიც შენი არ არის
და ყველა შენი პორტრეტი,
რომელშიც შენ შენ არ ხარ
და აივანზე დგახარ,
ოდნავ გამობერილ მუცელს ეფერები,
თან ფიქრობ:
- ჯერ ამ ბავშვს გავაჩენ, მერე მაჯაზე ვიკბენ,
ძილსაც ვუკბენ,
თუ არ გამეღვიძა, კიდევ ვიკბენ,
მილიონჯერ ვიკბენ
და აუცილებლად გამეღვიძება. . .
ერთი საფლავი ორისთვის
მიწის ბელტებით მოქსოვილი პლედი მომახურე -
ლოლუებად ქცეულ ფერდებთან შემოკეცვა არ დაგავიწყდეს.
ხომ გახსოვს, წყლად ქცევის რომ მეშინია? ..
ხოდა, ვდნები - მალე საერთოდ აღარ ვიქნები. . .
ყინული დუღს - შხეფებს ისვრის;
გთხოვ, თვალები დახუჭე - ნასხლეტებმა გუგები არ გადაგიჭრას,
ცივმა სიმყიფემ არ დაგაბრმავოს,
სიცივის ნისლმა თვალი არ აგიხვიოს -
მეშინია, რომ ვერ დამინახავ...
თოვლისგან მოქსოვილი პლედი მომახურე,
გადაჭირხლულ თავზე ჭაღარები გადამიგავე,
არ მინდა, დავდნე - თუ დავდნები, ვეღარ მეყვარები. . .
იქნებ, მიწისგან მოქსოვილი პლედი მოვიხუროთ -
ორი არ გვაქვს? - ერთში გავეხვიოთ.
საფლავი დიდი ხნის წინ გაგვითხარეს;
არ მინდა, ძვლები შენამდე ვერ მწვდებოდეს,
არ მინდა, ცალ-ცალკე ვკდებოდეთ.
ჩვენ ხომ დიდი ხანია, ყინულის კონტინენტებად ვიქეცით,
დიდი ხანია, ლღვობა დავიწყეთ,
დიდი ხანია, გრძნობები შემოგვადნა,
ცერისტოლებიღა დავრჩით და ის, რაც დავრჩით,
ანუ რაც გადავრჩით,
ერთად უნდა გაქრეს - ნელა და თანდათან.
ჩვენს საფლავს - ორი მკვდრისთვის განკუთვნილს -
თავი უკვე დიდი ხნის წინ მოხადეს ჭურივით -
პირდაფჩენილს ჩვენი ნარჩენები შია და სწყურია,
ვაჭამოთ,
დავალევინოთ...
ცოდვაა - მაინც ჩვენია, ჩვენთვისაა;
ორსულისთვის უარის თქმა არ შეიძლება,
ორსულს ყველაფერი უნდა შეუსრულო -
თუ მოუნდება, მდინარიდან თევზები ამოუკრიფო
და საშვილოსნოში გადაუსხა,
შოკოლადების მთა აღუმართო
და პირში არ უთვალო, რამდენ ცალს შეჭამს,
თონიდან ახალამოყრილი "დედას პურები"
ცხვირწინ მარაოსავით გაუშალო
და ყურში უჩურჩულო:
- ჭამე, არ გასუქდები!
მარტო მუცელი გამოგებუშტება,
მაგრამ არა უშავს - მსუქანიც მეყვარები;
კატებსაც დაგიფრთხობ
და ცუდ სიზმრებსაც ავუქშიებ,
ზუსტად ისე ავაფრენ საწნახლიდან,
კვერცხებზე შემჯდარ კრუხებს რომ ავაფრენდი ხოლმე ადრეულ ბავშვობაში,
ყვავებსაც ხმას ჩავაწყვეტინებ,
ტელეფონსაც სამუდამოდ დავადუმებ,
სულაც სადმე გადავისვრი,
ოღონდ შენ იყავი კარგად,
ოღონდ თქვენ იყავით კარგად - შენ და ბავშვი!
სიყვარული ჟამიანობის დროს
ერთმანეთისგან მწვავე უძილობა გადმოგვედო -
ყოველ ჯერზე, როცა ჩემი სხეულისგან
ბოლომდე დაცლილი საწოლიდან დგები,
მიდიხარ ჩემგან ბოლომდე დაცლილ კარადასთან
და დიდი ხნის წინ გარდაცვლილი კაბის მულაჟს
უკვე მეათასედ აყოლებ
მთელი ძალით
გაჯახუნებულ კარში მაჯას -
ისიც უკვე მეათასედ გიყოფს ენას,
კარსა და სიბნელეს შორის ჩაჭყლეტილი
და ამ დროს შენ ოდნავაც არ გტკივა შენი უჩემობა;
მეც შევეჩვიე შავ-თეთრი დარდის
და აშრიალებული კედლების კივილს,
კიდევ - მხოლოდ ცალ მხარეს ორსულ საწოლს,
ყველაზე მეტად რომ ჰგავს სიკვდილს
და მარადიული უძილობით დასნებოვნებულს
91 წლის ბებოს მოყოლილი ამბავი მახსენდება:
- ჩაფა, ვირუსები მაშინაც იყო, განა, არ იყო...
დედაჩემის მამა, ბიძა და 15 წლის და გარდაიცვალნენ
ერთ კვირაში "ისპანკით". . .
- რა ერქვათ? . .
- სახელები არ ვიცი არც ერთის . . .
- მაოცებ, ბებო, სახელები როგორ არ იცი?..
- მე 1929-ში დავიბადე, ეს კი 1918-ში მოხდა. . .
დედაჩემი ამაზე არასდროს საუბრობდა,
მე რა ვიცი...
- თავს ნუ იმართლებ,
ბაბუაშენის სახელი როგორ არ იცი, ქალო...
- არ ვიცი, თავს არ დამანებებ? . .
***
"რადგან როდესაც ვამბობ "თოვლი"-
მე ვგულისხმობ მუდამ სიყვარულს..."
თ. ბაძაღუა
ამბავი, რომლის მოყოლაც მინდა, ჯერ არ მომხდარა,
მაგრამ მჯერა, რომ მალე მოხდება,
ან მინდა, მოხდეს,
ზუსტად ისე, როგორც ამბები, ჯერ რომ მოვყევი და მერე მოხდა...
.
ვხედავ, მაგნიტის კაბა მაცვია და ვერ ვიხსენებ,
როდის ვიყიდე,
არადა, ჩემი ყველა კაბა მახსოვს და მიყვარს.
ჩვენი კაბების დავიწყება ხომ საყვარელი კაცის დავიწყებასავით ძნელია,
მაგრამ ამ კაბას ვერ ვიხსენებ, რა ვქნა, არ მახსოვს...
ჩემი არ არის...
მივდივარ...
ვიკრავ ასფალტების და სახლების მტვერსა და ტალახს
და მეშინია, ერთჯერადი პარკებივით არ მომეწებოს
დაღლილ სხეულზე საფლავებიდან გამოქცეული მკვდრების გვამებიც,
მაგრამ არ იკრავს ჩემი კაბა არავის სიკვდილს,
მას უნდა მხოლოდ ჩემს სიკვდილთან მიმაქანოს და
სამუდამოდ მიმამაგროს მის რკინის ზურგზე,
მაცივრის კარზე მიწებებული სუვენირივით.
ბორკილებს მადებს
და თვალახვეულს დიდ ხანს არ მტოვებს არც ერთ მგზავრთან,
გზად რომ მხვდებიან...
არიან, განა არ არიან ამ გზაზე "სხვები",
მაგრამ დიდ ხანს არავისთან აღარ ვჩერდებით,
შეჩვევა, ნდობა და სიყვარული რომ გამოვრიცხოთ.
მინდოდა, განა არ მინდოდა შემომეხერხერხა,
ნაგვის მანქანას ნაგავსაყრელზე წაეღო და იქ დაემარხა...
გამვლელებსაც ვეკითხებოდი, ხომ არ იცოდნენ, სად იყო ხერხი -
მათ არ იცოდნენ, ან იცოდნენ და არ ამბობდნენ...
მერე თოვლი წამოვიდა ზაფხულის ციდან
და ამოქოლა ხორკლიანი შავი ფორები ჩემს ზედაპირზე.
სიკვდილის მიზიდულობის უნარდაკარგული
მხოლოდ თოვლისფერ კაბას ვხედავდი,
სიკვდილი კი - ჩემი მეორე ნახევარი -
სულ რომ მელოდა,
სულ რომ ველოდი,
მაშინვე ჩაქრა ლამპიონივით -
მზის ამოსვლისას მზის ჩასვლამდე რომ ხუჭავს თვალებს.
ზურგი მაქცია, ის ბავშვებიც ამოახველა,
სულ რომ ვაჩენდი
და ვერც ერთხელ ვერ გავაჩინე
და სათითაოდ დამიბრუნა ფანტელებივით,
გახელილ თვალებს რომ მივსებდნენ თბილი შეხებით.
მე კი გავჩერდი...
და იმ წამიდან ყველას ვხედავდი, ვინც მიყვარდა,
ვისაც ვუყვარდი,
აქვე ყოფილან, ჩემთან ახლოს,
იმაზე ბევრად ახლოს მდგარან, ვიდრე მეგონა...
და ახლა ყველას ერთად გვათოვს და ერთად გვცივა...
და ვემსგავსებით კანადურ ნაძვებს -
გადათოვლილი სახეებით და თეთრი თმებით,
ჩვენს გარშემო კი ნაძვების ტყეა.
p.s. ეძღვნება ჩემს ნაძვს,
ერთადერთ ხეს, რომელიც დავრგე და ისიც მალევე გახმა,
მაგრამ მაინც ძალიან მიყვარს.
ერთი ამბავი ორნაირად
***
სარკის ხუფი ეხურა
ჭუჭყისფერი წყლით მუცელგაბერილ ტბას.
არასდროს მდგარხარ ერთი ხელის გაწვდენაზე,
მაგრამ ყოველთვის ვპოულობდი ძალას,
ხელები შენამდე დამგრძელებოდა...
შენ არაფერში გჭირდებოდა ჩემი ხელები,
მარტო საკუთარი კედლების ჩამოშლა გტკიოდა.
გეშინოდა, სიკვდილს ნანგრევებში არ გამოემწყვდიე.
მე კი ისე მინდოდა გადარჩენა -
ჩემიც და შენიც.
და გთხოვე:
- ერთხელ მაინც დამიძახე!
მერე რა, რომ არ გჭირდები!
არ დამიძახე...
არ გინდოდა...
ალბათ, ვერ შეძელი...
ალბათ, მარტო იმაზე ფიქრობდი,
ტბისთვის როგორღაც სარკის ხუფი აგეხადა
და შენი ცხოვრება მის ჭუჭყისფერი წყლით გაბერილ მუცელში გადაგეძახა.
არ ეხსნება-მეთქი ამ ტბას ხუფი,
დედამიწაზე არც ერთ ტბას არ ეხსნება,
სულ ტყულად ცდილობ,
უაზროდ ჩაძახებულ ბგერებსაც უკან ამოგძახებს და
საკუთარ თავსაც უკანვე დაგიბრუნებს-მეთქი. . .
ძნელია-მეთქი, მარტო საკუთარი თავი გეყოს და ისე გადარჩე.
ვიცოდი, რომ მეც არ გეყოფოდი,
მაგრამ მაინც ასე გითხარი...
მე მქონდა გადარჩენის შანსი -
გადავრჩებოდი, ხელი ერთხელ მაინც რომ გამოგეწოდებინა.
ახლა იზამ?
უკვე გვიანია;
რატომ დაიჯერე,
რომ ტბებს ხუფები არ ეხდებათ...
ჩემმა ფრჩხილებმა იმაზე მეტი შეძლეს,
ვიდრე მეგონა... წყლად ვიქეცი.
სიღრმეში არ ყოფილა ისეთი ბინძური,
როგორიც ზედაპირზე ჩანდა.
არ მეგონა, სიკვდილი ასეთი ღრმა თუ იქნებოდა.
გული დაგწყდა, რომ იქ აღარ დაგხვდი,
სადაც სულ გხვდებოდი?!
რატომ გეგონა, რომ სულ ასე იქნებოდა?!.
მე ხომ გითხარი,
დაეყრდენი-მეთქი ჩემს გაბზარულ ძვლებს,
როგორც ყავარჯნებს,
დაეყრდენი-მეთქი, თუკი ოდნავ მაინც გეიმედება,
დაეყრდენი-მეთქი, თუ გინდა, რომ გადავრჩე.
რატომ დაგაგვიანდა ასე ძალიან...
***
სიკვდილი იყო იმაზე თეთრი, ვიდრე მეგონა
და არ მომინდა გლუვ სითეთრეში ჩუმი სიკვდილი.
ყველაფერი კი იმით დაიწყო, რომ გარეთ თოვდა,
ნაგვის მანქანა ეზიდებოდა ყინულის გვამებს,
ჩახერგილ გზებზე და ყველა კართან თოვლი ეყარა,
ჩემს ნაფეხურებს მკლავზე იხვევდა,
გზებს შემშრალ წამებს
კი დაუნობლად ხვეტავდა და
ცაში ისროდა.
ქალაქი ჰგავდა ცივ რძიან ყავას -
მწარეს, უგემურს.
შიშველ კორპუსებს ალეწავდნენ ქარები სირცხვილს,
ვისაც ველოდი, ყველამ ერთად დაიგვიანა
უცხო ქალაქში.
დარაბებიდან ვხედავდი სიკვდილს.
სიკვდილი იყო იმაზე თეთრი, ვიდრე მეგონა.
არ გავყვებოდი, ასე რომ არ დაგეგვიანა.
წითელი ჭიანჭველები
პირველად რომ გამოჩნდნენ,
12 წლის ვიყავი,
სახეზე მოწითალო კოპლები მეყარა
და ჩუმად ვტიროდი -
დიდი ხნის უნახავი დედა მონატრებოდა.
მერე შემრცხვა, რომ ვიტირე
და მოვიმიზეზე,
საჭმელს ვერ ვჭამ,
როცა ლუკმებს ვყლაპავ,
მთელი სხეული მტკივდება-მეთქი.
ექიმი მოიყვანეს
და თქვა ექმმა:
„ როგორც სხეულს გარეთ,
ზუსტად ისე ყვავის შენშიც
წითელი ყვავილი“.
და წარმოვიდგინე,
რომ ზუსტად იმ ადგილას,
სადაც ყველაზე მეტად მტკიოდა,
წითელი ვარდი ნელ-ნელა იწყებდა გაშლას
და კიდევ უფრო მეტად ვთქვი უარი ჭამაზე,
იმის შიშით, რომ
ნაფხვენები და ნაფშვნეტები
ყუმბარებივით არ დახეთქებოდა თავზე
ნანგრევებში არ მოეყოლებინა ჩემი ყვავილი.
მარტო წყალს ვსვამდი,
დაჭკნობისგან რომ გადამერჩინა.
და რამდენიმედღიანი შიმშილობისა და მაღალი სიცხეების შემდეგ
დედაჩემის მაგვირად,
რომელმაც ვერაფრით მოახერხა ჩემთან ჩამოსვლა,
ისინი მესტუმრნენ -
წითელი ჭიანჭველები.
თვალგახელილს მეძინა და დავინახე,
როგორ ცდილობდნენ ჩემს გარშემო
თეთრ სუდარაზე სისხლისფერი წრე შეეკრათ.
ისე მინდოდა,
წასულიყვნენ,
მაგრამ ოდნავაც არ ჩქარობდნენ,
მერე კი ერთმანეთის მიყოლებით შემოლაგდნენ
ჩემს სხეულში.
დილით ონკანიდან მოშვებულ წყალს
მოვუყევი ჩემი უცნაური ამბავი.
მოყოლის დროს თვალებს დაბლა ვხრიდი,
წითელი ჭიანჭველების შადრევანი რომ გადმოყრილიყო,
ცვიოდნენ კიდეც და ფოიერვერკივით
ნაპერწკლებს ყრიდნენ ნიჟარაზე დახეთქებისას,
მაგრამ ძალიან ბევრნი იყვნენ
და წყალმა ვერაფრით გაიყოლა მათი სიმრავლე.
შემეძლო, მტკვრისთვის გამეყოლებინა,
მაგრამ ვერ გავიმეტე და დავიტოვე. . .
თუმცა, იმ დღიდან იმდენად დიდ ხანს
აღარ გამოსულან სამალავიდან,
სულ დამავიწყდა მათი არსებობა,
დამავიწყდა, ჩემში ზუსტად ისე რომ ცხოვრობდნენ, როგორც ბუდეში.
***
მეორეჯერ როცა გამოჩნდნენ,
უკვე დიდი ვიყავი,
ჩემს თავზე და ჩემს ცხოვრებაზე ბევრად დიდი.
და ვხედავდი,
როგორ შფოთავდნენ თავთან დაკიდებულ წვეთოვანში
მათი წითელი სხეულები,
ბაფთიანი ნემსის საშუალებით
ისევ ჩემში შემოღწევას რომ ცდილობდნენ,
თითქოს, ახალი სიცოცხლის გადასხმას მიპირებდნენ.
და ისე მინდოდა,
ყველასთვის მომეყოლა ჩემში სამუდამოდ ჩალექილი
და ჩაკირული წითელი ჭიანჭველების ამბავი,
მაგრამ ვიცოდი,
არავინ დაიჯერებდა,
ამიტომ სამუდამოდ დასადუმებლად
პირი მათი აგურისფერი სხეულაკებით ამოვიქოლე.
და იმ დღიდან მარტო იმას ვყვები,
რისი დაჯერების ძალაც შემრჩა
და ჯერ კიდევ აქვთ ჩემს გარშემო მყოფ ადამიანებს,
ამიტომ ყოველ დღე მატო იმაზე ვყვები,
როგორ მიყვარდა
და როგორ არ ვუყვარდი,
როგორ მენატრებოდა
და როგორ არ ვენატრებოდი,
როგორ დამტოვა
და როგორ არ მინდოდა, დავეტოვებინე,
როგორ დავიღალე
და როგორ არ მინდოდა, დავღლილიყავი,
როგორ მეტკინა
და როგორ არ მინდოდა მტკენოდა. . .
და ხშირად ვამბობ:
- არ არსებობენ წითელი ჭიანჭველები!
არადა, ხომ ვიცი, რომ არსებობენ,
მართლა არსებობენ
და ყოველთვის იარსებებენ,
უბრალოდ დამავიწყდა,
როგორ უნდა დავინახო,
იმიტომ, რომ ახლა ისე ვარ
და ისეთი ვარ,
მარტო ფრჩილებზე კოხტად წასმული სისხლისფერი ლაქის
და ტუჩებზე თხლად გადასმული ჟოლოსფერი პომადის დანახვა შემიძლია.
მამა
სასამართლო დარბაზის ვიწრო მოსაცდელში
გვერდიგვერდ სხედან მისი შვილები
და დაძახებას ელიან.
იციან, რასაც ჰკითხავენ,
ისიც იციან, რა უნდა თქვან ყველას წინაშე:
რომ მამა არ სვამს,
საერთოდ არ სვამს
და არასდროს უპოვიათ საყინულეში შესვენებული არყის ბოთლები,
ზოგჯერ რომ ერთმანეთის მიყოლებით ფეთქდებოდა...
მერე კარაქს, ძეხვსა და ქათამს
მომწარო გემო დაჰკრავდა
და ხშირად ყინულზე,
ხანაც მეთლახზე
ყინულმჭრელი გემებივით დასრიალებდნენ
სხვადასხვა ზომის შუშის ნაჭრები. . .
მერე ჰკითხავენ:
ვის აირჩევენ -
დედას თუ მამას?..
დედა ძალიან ლამაზია,
ახლახან ნახეს,
მის ფერად კაბებს ჯერ კიდევ შერჩა წარსულის სახე,
წარსულის,
წასვლით რომ დამთავრდა.
რატომ წავიდა არ იცოდნენ ბავშვებმა,
მაგრამ ის კი იცოდნენ,
რომ იმ დღიდან მათ არც ერთ ამბავს
მამის გარეშე არ ჩაუვლია. . .
არ მომხდარა არაფერი მამის გარეშე. . .
ამიტომ მამას
წარსულის გემო კი არა აქვს,
მამა აწმყოა.
და სწორედ ამ დროს,
როცა შვილები
მოსაცდელში ელიან პასუხს,
ის სასამართლო დარბაზში ზის,
თითებს აწვალებს,
თან ისმენს,
როგორ ანაკუწებენ
და წვენსაწურში ატარებენ მის ცხოვრებას,
ჩავლილს, ნაწამებს. . .
ესმის, რომ ყვება მეზობლის ქალი:
„ბავშობიდან კეთილი იყო
და როცა ხალხი პურის რიგში
ტალონით ხელში ერთმანეთსაც ნელ-ნელა ჭამდა,
ჩუმად იდგა და ყველას თავის ადგილს უთმობდა. . .
და როცა ბოლო მიდიოდა, არ იყო პური
და სახლში ჩამოუჭრელი ტალონებით სავსე ჩანთა
მიჰქონდა მხოლოდ. . .
და როგორც მამაც, მზრუნველია,
მარტო ზრდის შვილებს“. . .
ისმენს...
თან ხედავს -
როგორ ცვივა თვითმფრინავიდან ბავშვების წვიმა,
ტყვიებს ესვრიან
და ერთმანეთის მიყოლებით ალაგებენ ვიწრო დარბაზში სისხლიან გვამებს,
და ეძებს კიბეს,
რომ მიადგას თვითმფრინავამდე
და ყველა კიბეს საფეხურები მოხუცი ქალის კბილებივით ჩამტვრეული აქვს. . .
და ისე უნდა,
ყველა გაჩუმდეს,
ყველა გაჩერდეს...
ყველა დადუმდეს...
თვითონ მივიდეს ბავშვებთან და ხმამაღლა უთხრას:
"სისხლი გუბდება,
მაგრამ მალე წამოვა თოვლი,
გვამებს დაფარავს...
კი აღარ გავხართ ჩემს ხელში მოვლილს,
მაგრამ მე სანამ დავამარცხებ სიკვდილის აჩრდილს,
ეს სახლი ჩვენია,
ეს სახლი თქვენია,
ნუ წახვალთ,
დარჩით...
***
(სამეფო კარის თამაშები )
იმ დღეს პირველად შევსრიალდი შენს ჯოჯოხეთში -
ხელები ხელზე რომ დამადე, მაშინ ვიგრძენი,
რომ გადმომენთო შენი წყვდიადი -
სულ რომ ანთია
და ქარმა სული რომც შეუბეროს,
აღარასოდეს რომ არ ჩაქრება.
ფუტკრებივით დაეხვივნენ ღამურები ჩემს გაშლილ თმებს და
სარჭებივით ჩაეჭიდნენ ვერცხლისფერ ძირებს,
არც კი ფიქრობდნენ შიგ გახლართული სხეულების მისგან გამოხსნას.
შიგადაშიგ მინათებდნენ გზას ის სანთლები,
ერთმანეთზე გადაგრეხილს რომ ვანთებდი ყველა ტაძარში.
მეგონა, ჩვენი ერთადყოფნა ამიხდებოდა, მაგრამ არ ახდა...
და კიდევ ერთხელ გამაცურა ჩემმა იმედმა და შენ წახვედი.
მე კი, რატომღაც, ცხადად მახსოვს ის ჯოჯოხეთი –
ხელები ხელზე რომ დამადე, მაშინ შემეხო
და გადმომედო მისი ბნელი, სველი სიცივე.
ერთ ღამურას დავიტოვებ-მეთქი ვიფიქრე,
სამახსოვროდ დავიტოვებ-მეთქი
ჩემი ცალყბა სიყვარულისგან,
ჩემი უკანასკნელი სიყვარულისგან,
ჩემი ბოლო გაფართხალება სიყვარულისგან,
ჩემი პირანია სიყვარულისგან...
რომელიც ისევე მალე გაქრა, როგორც მოვიდა,
მაგრამ აღარ მომინდა, მისგან რაიმე დამრჩენოდა -
ბოლო ღამურაც ამოვწიწკნე თმების ბუდიდან
და ფეხებით შევადექი მის უშნო სხეულს.
ტუჩსაცხივით გადაეცხო
ორივე ფრთა დახლეჩილ ასფალტს,
სისხლის მაგივრად ნემსებივით ჩარჭობილი
ჩვენი დღეები და ღამეები გადმოასხა ვიწრო ყელიდან -
ყველა დღე და ღამე გამოუწოვია,
და ჩემი სიყვარულიც გამოუწოვია
და ჩემი სულიც გამოუწოვია
და ვერ ვიხსენებ, როგორი ხარ, ან თუ რას ვგრძნობდი, როცა მიყვარდი.
უცნაურია: მარტო იმას ვგრძნობ, როგორ გიდევს შენი ხელები
სხვა ქალის მკერდზე და როგორ შეგყავს
ნელ-ნელა და სვენებ-სვენებით შენს ჯოჯოხეთში. . .
ამ ჯოჯოხეთში ჩემი სანთლები არ ჩირაღდნობენ,
მაგრამ შენ შუქის გარეშეც კი ბედნიერი ხარ.
ცუდია, როცა ყველაფერი ასე მთავრდება,
თან მიხარია, ჩემს ამბავში სულ რომ დამთავრდი,
ძლივს დამთავრდი, გაწელილი სერიალივით,
მილიონებს რომ გაუცრუა იმედები და
თან გაიყოლა ჩემი გრძელზე გრძელი ზამთარი.
ცუდია:
ჩემთან ძლივს დამთავრდი, ძლივს ჩაგიკითხე,
შენთან კი, ვიცი, არც არასდროს არ დავწყებულვარ.
ორი ამბავი მენანება გადასაყრელად -
1. ცხელი ზაფხული. . .
პატარა სკვერი. . .
ხის ვიწო სკამი. . .
სრული სიბნელე. . .
შენი ტუჩები ჩემს მფეთქავ ყელზე;
2. და "მარშუტკაში" ჩემი თავი შენს მხარზე –
სუნთქვა...
და სიახლოვე...
და სიმშვიდე...
და ძილი...
ძილი...
მაგრამ, რატომღაც, ასეთ ამბებსაც ჰქონია ბოლო,
ჩვენი ამბავიც ჩაიფერფლა – ვეღარ აღდგება.
ახლა რა ხდება? -
შენ კარგად ხარ,
მეც ძლივს გადავრჩი,
წარმოსახვა კი აღარ შემრჩა და ჩემ გარშემო ყველაფერი რეალურია.
ცუდია, როცა სიყვარული თანდათან კვდება,
და გული მწყდება,მაგრამ რას ვიზამთ,
ასეთია ამ ამბის ბოლო, ვერაფერს შევცვლით
და არც ვცდილობ,
არც ვნანობ,
მხოლოდ ამას გთხოვ - ჩემკენ ნურასდროს გამოიხედავ!
ძლივს დაიძინა ჩემში გოგონამ
და მისი ძილი სიკვდილს მაგონებს. . .
არ იხმაურო,
ძლივს დავაძინე,
ნუ გააღვიძებ
ჩემში დრაკონებს !..
