ნინა სამხარაძე – ლექსები

  რუტინა
 
ყველაფერი ასე იწყება,
რომ წვიმას ყველგან ერთი სუნი აქვს,
ზღვა მიჯაჭვული ზეცაზეა როგორც პრომეთე,
მეზობლის ძაღლი საკვებს ისევ
ჩემთან იპარავს.
ღმერთის ცოლივით შუბლშეკრულ დილებს
ჯერ ისევ ვითმენ, თავს და რუტინებს..
აწმყო ისევ რიგზე არ არის.
ვიცი რა ჰქვიათ არწივის შვილებს,
მაგრამ არ ვიცი ჩემი სამარე
თუ არის სადმე.
"ნუ მიეყრდნობით!"
მეტროშიც კი იცვლება კარი,
მე არასოდეს არ ჩავსულვარ "გოცირიძეზე"
და მიხარია, რომ არა ვარ ფუჭი და მდარე,
რელსებზე მედო ფიტული და ვერ დამინახე,
რადგან არასდროს გიჭამია ბროწეულები,
მოწეულები, სისხლისფერი ბროწეულები
წელში მოხრისას რომ არ სძვრებათ გვირგვინი თავზე.
ისევ რუტინა,
უბედური, უკაპილარო,
წვიმა არ იცვლის სუნს და პრინციპებს,
ისევ ცა უმზერს ზღვასთან იადონს,
მეზობლის ძაღლმაც ჰპოვა სიმშვიდე.
მე ოქტავიდან ოქტავამდე,
მოკლე ხელივით გადაჭიმული,
თეთრ კლავიშებზე თითებს არ ვაწყობ,
თეთრ კლავიშებზე მიდევს სხეული.



შველა

ყველას უნდა შველა.
მატარებლის მძღოლს,
იმ შავი ძაღლის პატრონს
და ხესთან რომ შარდავს იმ კაცსაც...
ჩემს სხვენში ბინა ვირთხამ დაიდო
ისევ, და შველა უნდა იმასაც.
მე დღეს ჩიტები არ დავაპურე
ქარია -მეთქი.
ქარია- მეთქი, გესმით?
და მერე, მე რომ შველა დამჭირდა,
და მერე, მე რომ მოვლა დამჭირდა,
მე გავუკეთე ჩემს სხეულს ნემსი.
შველა ყველას უნდა.
ისევ გაწვიმდა.
არწივებს მიაქვთ თავისი წილი
ლეში სხვენიდან.
მე მკვდარ ჩიტებზე პურის მარცვლებს
ვაწყობ და მტრედებს
ვეპატიჟები მათ სანაცვლოდ.
იქნებ დავმშვიდდე.
შველა ყველას უნდა,
იმ ქერა ქალსაც აფთიაქის გრძელი რიგიდან,
შაქარდაცემულს რომ დამიდგა წინ და უსიტყვოდ
უსიტყვოდ მომკლა;
იმ შავ მამაკაცს გზაჯვარედინზე უნაგირიდან
დედის გინებით რომ წავიდა, 
ყველას გზის მოჭრით.
მეც მინდა შველა,
მაგრამ არა, მჭირდება უფრო..
იმ ავტორების ვერ გავიგე, მატარებლებს რომ
უგდებენ ქალებს,
როცა ჩემ სხეულს ყოველ ღამე რელსებზე ვუწყობ
იმ იმედით, რომ ვინმე მნახავს
სიკვდილზე ადრე.
ხვალ ჩემს ფანჯრებთან აღარ მოვლენ
ალბათ ჩიტები,
და მზად ვარ, ღმერთო, მოვისმინო ეგ აღსარება.






***
ერთ დილას, მეზობლის მამალი რომ ყიოდა და ტელევოზორის დაპატარავებული ეკრანი მიყურებდა, 
გადავიწერე პირჯვარი არც ისე სწორად და მივხვდი, რომ
ღმერთი ჩემი ანთებული სანთლით არ თბება,
ღმერთი ჩემი შეწირული ოცი თეთრით არ იმოსება
და არ პურდება.
ამიტომ გადავწყვიტე ის მენახა და საჩუქრად ჩემი მწეველი კაცის თითებივით ყვითელი ბავშვობა წამეღო.
არ შემდგარ პაემანთან
ხეები დაელმდნენ.
სულ სხვა გრძნობაა, ღმერთი რომ არ მოდის.
(ისიც კაცია და უიმედო...).
იმ საღამოს 
მეზობელ ალკოჰოლიკს
ოთხი ლარი ვაჩუქე (ღმერთი თუ არსებობს მასთან აუცილებლად მივა).
შეუძლებელია ხალხისთვის "ლოთ მახოს," ჩემთვის კი
მახო ძიას თავი აარიდო, თუ ხეებივით არ დაელმდი უღმერთობაზე,
ღმერთები კი არ ელმდებიან.
იმ ღამეს არ მეძინა.
საკუთარმა ბავშობამ ურწმუნო ხელებით დამახრჩო.
იმ ღამეს მახო გარდაიცვალა,
როცა პატარა და ასოციალური ვიყავი.
მახო ერთადერთი იყო, ვისთანაც ვსაუბრობდი,
ის პირველი იყო, ვინც მითხრა, რომ ბუს თავი 360 გრადუსით ბრუნავს;
როცა ეზოს კარს უკან ვტიროდი, მახომ ნაყინი მიყიდა და
მითხრა, რომ ბავშვები სულელები არიან და
მათ არ უნდა მოვუსმინო.
იმ დღისით გულზე ხელები დავიწყვე,
ჭერზე გაჩენილ შავ ლაქას დავაკვირდი
(სადაც თავისუფლად დაეტეოდა ღმერთი იუდა და ეშმაკი ერთად).
იმ დღეს საკუთარმა ბოტკინისფერმა ბავშობამ გამომიტირა.
მე მაფიქრებდა მახოს თავთან ნახევრად სავსე "ვინსთონის" კოლოფი,
რომელიც ჩემი ორი რკინის ორლარიანით იყიდა,
მასთან არ მისულ ღმერთზე მეტად..
მასთან არ მისული ხალხი მადარდებდა.
ჩვენ შავი წერტილები ვართ.
და ბუს თავი 360 გრადუსით ბრუნავს.




ღამემ დაგვიფაროს

ღამემ დაგვიფაროს ღმერთებისგან,
იმ უიმედო ღმერთებისგან,
ყველა სამრეკლოზე რომ გოლგოთა აქვთ,
გოლგოთა ააქვთ..
და მერე ვიღაც სერაფიტას
(ფერისმჭამელებიანი სახით)
გამოგზავნილს ანგელოზად
(ადამიანური მარცხით)
გოლი გააქვს -
კარში სადაც უკვე დიდი ხანია აღარ დგახარ,
კართან, სადაც მარხავ მარხვით
სხვების სამარხს.
დილამ დაგვიფაროს ღმერთებისგან,
იმ უიმედო ღმერთებისგან
თითები რომ ნახშირად გვიქციეს,
და ტკივილებიც ბერდებიან,
უფრო ავი ხდება სიმშვიდე და
ღმერთმა დაგვიფაროს ღმერთებისგან,
ჩვენ რომ აბორტივით ვიყიდეთ.
მკვლელის ნაცრისფერი სახით და 
მეტად გადაშლილი ფეხებით,
რწმენამოშლილი მუცლიდან
უფლის და უუუფლის შეწევნა
რთული გახდა...
ღმერთმა დაგვიფაროს, ღმერთებისგან
რწმენადაცლილი ღმერთებისგან,
ტკივილგამოცლილი ღმერთებისგან,
ავი, ცინიკოსი ღმერთებისგან
და მერე იქნებ ავიტანოთ ჯვარიც და ჯვარზე სიმარტოვეც...
რომ არ წავხდეთ.





ბროწეულები

მე მოვალ.
ქვაზე ამოსულ იასავით ჯიუტად მოვალ,
ყოველთვის მოვალ
გვირგვინმოტეხილ ბროწეულივით -
შიგნით ათასად შენ მყავხარ და გარეთ ლამაზად,
ბორდოსტუჩება ღიმილებს და 
ხარხარს ვარიგებ.
და ვერ გაიგებთ,
რა ძნელია იყო თავთავი ზამთრის დღეებში,
უნაყოფო და გამოუდეგარ ქრიზანთემებში
ისე გმარხავენ 
(თვითონ ღმერთსაც კი დაუმაგრეს ჯვარზე ხელები),
ისე გმარხავენ, 
რომ ხელები საერთოდ არ გაქვს...
და სამყაროში ყველა დიდი, დიიდიი მშვენება
სახეს გიფარავს მიწით შემოსილ მონატეხებით.
მე მოვალ, ბევრჯერ მოვალ, ამაყად მოვალ
შენ უნდა მიხვდე, რომ ეს მოსვლა ისე რთულია,
როგორც კლოუნის ღიმილი და იესოს როლი.
მე თუ შეშლილებს მიმაწერენ (იყოს სრულიად),
ანდა ყველაზე გიჟი მერქვას შეშლილებს შორის.
ქედს ვერ მოვიხრი
(გვირგვინს მოვიტეხ ბროწეულივით),
შიგნით ათასი ტკივილით და გარეთ ლამაზად
ქვაზე ამოსულ იასავით ჯიუტად მოვალ,
სანამ ჭრილობებს სულ ცოტათი მაინც დავფარავ,
მოვალ შენს ზურგთან, რომ არ შეგრცხვეს 
პირისპირ დგომის




. . .

 ის ჭიუხები გადაფურცლა წუხელ ამინდმა -
ხახვის ფურცლები რომ დავფარე 
ხორცით და ძვლებით.
შენ მე მომიკვდი, 
მაგრამ სხვები მთხოვენ სამძიმარს,
შენ დღეს მკვდარი ხარ 
მე კი როგორც ზედმეტი ჩონჩხი -
განზე ვდგავარ და ცრემლებს მითვლიან,
ნეკნებს მითვლიან,
სუნთქვას მითვლიან,
ორჯერ შემთხვევით არ ისვრის თოფი,
არც წამსვლელები აღარ მიდიან..
შენ მე მომიკვდი,
მაგრამ სხვები მთხოვენ სამძიმარს,
შენ მიკვდებოდი
მაგრამ სხვები იცვამდნენ ძაძებს,
და ახლა როცა სუნთქვა ჩემი
მხოლოდ შხამია,
საკუთარ მკვდართან ვეღარ ვტოვებ
დარდსა და სათქმელს.
შენ მე მომიკვდი.
მაგრამ სხვები გმარხავდნენ წუხელ...
ჩემი მკვდარი ხარ,
მაგრამ სხვები მთხოვენ სამძიმარს
და ბავშვის სახით შენს საფლავებს
დამცველად უზის
მათი სიბრაზე, მათი შური, მათი დაცინვა..





***

 წარსული.
საწყისი - სიკვდილი.
განვითარება - მრავალჯერ დაბადება.
ბოლო - სიკვდილი.
ზის და მისტირის, ვზივარ და მივტირი...
მამას.
და ყველა სკოლას, რომლის რუტინაც ვერ ავითვისე,
და ყველა ბინას, რომლის მწარე გემოც გავსინჯე,
ყველა დაცინვას, ყველა ტკივილს და გზებს სახლისკენ
და ყველა ოთახს, სადაც დედა ნამცხვარს აკეთებს, რომ გაყიდოს 
და მიყიდოს ზედა შავი რუშებით.
ყველა თანატოლს, ყველა შიმშილს, ყველა გათელვას,
და ყველა ნაბიჯს კლოუნების ბინძურ შუშებზე.
ვზივარ და ვტირი,
ვერგაგებას,
ვერამოხსნას,
ვერდაბადებას, შემთხვევით შემხვედრ ნათლიებს და ოჯახის წევრებს,
რა ძნელი არის ზოგჯერ ცუდი კარგად სათქმელად,
ყველა სეზონი ერთი არის წუთიც და წელიც...
და მენაყინის სახლში მჯდარი უშნო ბავშვივით,
რომელსაც მუდამ შეაწუხებს სიცხე და ყელი,
მეც სახლში ვზივარ და უნაყინო ისტორია მყვება.
მივტირი რადგან, ახლა უფრო ვუყვარვარ ყველას.
და ეს მაეჭვებს, რადგან მე ჯერ, ჯერ არ შევცვლილვარ. 
მე შევიშალე - როგორც მოსე მთაში შესვლისას.
აწმყო.
არ არის.
არაფერი რიგზე არ არის,
მხსნის და მაჭედებს თავის კლანჭზე რუხი სამარე.
და ჩემი ყველა ცოდვა შესანიშნავია.
მე საყვედურით მივდივარ ღმერთთან,
თვითონ მწერს ჯვარი. თვითონ ვარ მესა!
მომავალი.
მე ვზივარ მარტო.
მე ვცხოვრობ მარტო.
და ერთადერთი, რასაც მივტირი, შენა ხარ მარტო.
მე ორ თეფშს ვაწყობ,
ორ ჭიქას, ორ ჯამს
და ისევ ვჯავრობ
ხეების მოჭრას...
ორი მაქვს სკამი, ბუხართან ახლოს
და ყოველ ღამე გესაუბრები,
თუ როგორ გავტყდი, თუ როგორ დავრჩი თუ როგორ ვიყავ
მარტო და მარტო...
რომ ბუხრის თავთან დაკიდებულ დათვის კლანჭივით
შენ სურვილი ხარ შეუსაბამო...
მე სიყვარული ასეთი ვიცი...!
შესრულებული სიტყვით და ფიცით.
ვიღაც ფანჯრებზე აჭედებს ფიცრებს.
და ეს ხმა ისევ ტირილს მაგონებს,
მივტირი მამას.
კიდევ - ბავშობას, რომელიც რომ ვთქვათ სულ არ მქონია,
ჩვევად შემომრჩა ფრჩხილების ჭამა,
მარტოობა და მელანქოლია.