კოლხური პოეზია

მარიკა ახალაია

თირ-ატატია1

თირ-ატატია…
თირ-ატატია…
ქუმმოდვი სკან მატატია,
ქუმმოდვი სკან მატატია…
გოღა ბღურ დო ამდღა კინე გებრჩქინდი. წორო-წორო მოფურინუნა მურიცხეფ. იფაჩუნა
პეულცალო დო სოდგა მიკმიტენა შურს…
ქუმორთ თირ, ქიგმოფაშკე ჩელა-ჩელა საფაჩი დო ქიგმოხუნე ცორცხალ ვორექი თინა.
სქან მეტ ვამოკო შხვა ერი.
გოღანერ დინაბადის ბჟაშ მანგიორო მეძობელიშ ნაჸვილა მუმულიშ ზისხირ ფჩეს. დიო უჩა
რდ, უკულ ჭითა. გოღანერ ჩქიჩქიქ სუმ ერი ქიდიბგურე…
მიბრდი ხელათ დო თელ ქიანაშ ცოდაქ პუხუს ქუმმაბუნ…
თირ _ ატატია, ქიგმოფაშკე-მაქ სკან საფაჩი _ ვაგარჩქილენო?!
დუმაწიკ წყარიშ დიდაშ ნაბონა კუჩხეფქ;
დუმაშოლ ბჟაშ ნასკირეფ კაბაქ;
თხოლოცალო გინმართ გურქ (ბგურაფლენქ ახალ ერენს, შხვა შარა ვამიღ)…
გობწიმინდე, დოპილ დო კინე გუმორჩქინ, მარა თოლიშ გონჯამა დო ცოდა ვამმობუნუა
პუხუს _ ცოდა ვორექ, მუზმაშა მობრთა…
თირ _ ატატია…
თირ _ ატატია…
ქუმმოდვი სკან მატატია,
ქუმმოდვი სკან მატატია…
. . .
დღაქ აკანთხ დო თუთაქ ონწეს _ სკან თოლეფს _ ქენინჯირ.

1 რედაქციის ყურადღება ამ ლექსმა სახეობრივი აზროვნების ექსპრესიულობით მიიპყრო. წარმართობიდან არსებობდა მამლის, როგორც ღვთაების სიმბოლოს, მითოლოგემა, რომელმაც ქრისტიანობაშიც შეინარჩუნა საკრალურობა და დღესაც ახლავს მისტიკური პლასტი. მამლის ყივილი არა მხოლოდ აისის, არამედ სულიერი განახლება აღორძინების მაცნედაც მიიჩნეოდა. ქართულ ფოლკლორში მამალი მზესთან ასოცირდებოდა. მისი ყივილი ბნელზე ნათლის გამარჯვების მაუწყებელი იყო. სამეგრელოში მამალი ძეხორციელსა და ღვთაებას შორის შუამავლად ითვლებოდა. მას ღვთაებისადმი მირთმეული ზვარაკის ფუნქცია ჰქონდა.

Leave a Reply